Volledige naam: Jordan Bernt Peterson
Geboortedatum: 12 juni 1962.
Geboortestad: Edmonton, Canada.
Jordan Peterson is een klinisch psycholoog, schrijver, cultuurcriticus en emiritus hoogleraar in de psychologie aan de Universiteit van Toronto. Eind jaren 2010 verwierf hij bekendheid vanwege zijn conservatieve opvattingen over verschillende culturele en politieke kwesties.
Peterson behaalde een bachelor-diploma in politicologie en psychologie aan de Universiteit van Alberta en een doctoraat in klinische psychologie aan de McGill University.
De lezingen en debatten van Peterson, die voornamelijk via podcasts en YouTube zijn verspreid, werden geleidelijk aan miljoenen keren bekeken. In 2018 publiceerde hij zijn tweede boek, 12 regels voor het leven: Een remedie tegen chaos. Het werd een bestseller in verschillende landen.
In 1998 werd hij hoogleraar aan de Universiteit van Toronto. In 2022 nam hij ontslag van de desbetreffende universiteit.
Onderzoeksgebieden
In 1999 schreef Peterson het boek Maps of Meaning: The Architecture of Belief over systemen van geloof en mythe, hun rol in het reguleren van emotie en het scheppen van betekenis, maar ook in het leveren van motivatie voor genocide. Op basis van dit boek werd een 13-delige tv-serie gemaakt door TVOntario. Het boek wordt gezien als zijn belangrijkste werk; hij werkte er vijftien jaar aan. Zijn boek 12 Rules for Life: An Antidote to Chaos verscheen eind 2017. Dit kan worden gezien als een filosofisch zelfhulpboek. De belangrijkste stelling is dat het leven van mensen pas betekenis krijgt als zij het op orde weten te krijgen. Zij zouden zich niet moeten laten leiden door slachtofferschap en wrok, maar zich moeten wijden aan wat Peterson 'logos' noemt: discipline, doorzettingsvermogen en idealen.
Plaats in het politieke spectrum
Peterson kreeg door zijn video's vanaf 2013 grote bekendheid en werd populair onder conservatieven. Hoewel Peterson door zijn oppositie tegen wat hij bestempelt als (neo)marxisme en postmodernisme ook bekendheid heeft gekregen in uitgesproken rechtse kanalen, beschouwt Peterson zichzelf politiek gezien voornamelijk als een klassieke Britse liberaal ('classic British liberal').
Thema's en standpunten
De meeste van de navolgende thema's in Petersons denken spelen, zij het met wisselende nadruk, ook in Nederland en zijn daar eveneens onderwerp van polemiek.
Politieke correctheid en autoritarisme
Aan de hand van een sociaal-psychologische studie naar de relatie tussen politieke overtuiging en persoonlijkheid concluderen Brophy en Peterson dat politieke correctheid uitdrukking van een grote 'gevoeligheid voor krenkingen' (offense sensitivity) is en twee vormen aanneemt, politiek correct egalitarisme en politiek correct autoritarisme. Tot de egalitaire stroming behoren bijvoorbeeld veel klassieke liberalen, terwijl de autoritaire stroming uit activisten bestaat die hun solidariteit met bepaalde sociale groepen als wapen inzetten om hun wil aan anderen op te leggen. De door Peterson begeleide studie toonde tevens aan dat aanhangers van politiek-correct autoritarisme en rechtse aanhangers van autoritarisme een aantal persoonlijkheidskenmerken gemeen hebben.
Sinds 2013 neemt Peterson zijn colleges op en plaatst hij deze op YouTube. Peterson uit in zijn colleges scherpe kritiek op de politieke correctheid rondom onderwerpen als postmodernisme, feminisme, 'wit privilege', transgender-rechten, 'culturele toe-eigening' en ecologisme. Hij spreekt zich verder uit tegen het postmodernisme, neomarxisme en identiteitspolitiek, met name als het gaat om de Canadese en Amerikaanse universiteiten, waar deze denkrichtingen en praktijken in sommige faculteiten veel aanhang hebben onder studenten en docenten. In zijn kritiek op het radicale feminisme en zijn sympathie voor de mannenrechtenbeweging staat hij dicht bij de Canadese hoogleraar Engelse Letterkunde Janice Fiamengo.
Identiteitspolitiek en stammenstrijd
Peterson waarschuwt met enige regelmaat voor identiteitspolitiek en -retoriek (zoals gebruikt door zowel de linker- als rechtervleugel van het politieke spectrum) als een van de gevaarlijkste trends in de hedendaagse discussie. Het indelen van individuen op basis van groepskarakteristieken geeft volgens hem een vertekend beeld omdat er meer variatie bestaat binnen groepen dan tussen groepen. Identiteitspolitiek leidt volgens Peterson onvermijdelijk tot tribalisme (stammenstrijd), en waar groepen niet langer met elkaar in gesprek willen gaan, rest er enkel nog het gebruik van geweld.
Peterson voorspelde meermaals een versplintering op links door een exponentieel toenemend aantal groepsidentiteiten en noemt het ironisch dat wanneer men maar voldoende groepsidentiteiten aanneemt, men uiteindelijk weer uitkomt bij een uniek individu. Het is volgens Peterson daarom ook contraproductief voor de ontwikkeling van individuen (en daarmee de samenleving) wanneer men groepsidentiteit (en bijvoorbeeld de historische onderdrukking van een groep) gebruikt als alternatief voor het nemen van individuele verantwoordelijkheid voor persoonlijke en maatschappelijke problematiek.
Genderwetgeving versus vrijheid van meningsuiting
In 2016 nam Canada de wet C-16 (An Act to amend the Canadian Human Rights Act and the Criminal Code) aan, die genderidentiteit en "genderexpressie" beschermt onder de Canadese mensenrechtenwet en het strafrecht. De wet maakt haatuitingen jegens transgenders strafbaar. Peterson uitte zich uiterst kritisch over deze wet en wees erop dat die mogelijk gevolgen zou hebben voor de vrijheid van meningsuiting. Hij stelde dat het in theorie strafbaar zou zijn als men weigert om een transgender aan te duiden met het voornaamwoord dat deze persoon wenst, wat behalve het gebruikelijke 'hem' of 'haar' ook een nieuwgevormd woord als "ze" of "zir" zou kunnen zijn.
Verder stelt Peterson dat werknemers of organisaties door deze wet praktisch strafbaar zijn als een werknemer iets zegt dat direct of indirect als beledigend ervaren kan worden, of dit nu bewust geuit is of onbewust. De academische wereld is verdeeld over deze interpretatie van de Wet C-16. In mei 2017 sprak Peterson tegenover een senaatscommissie zijn bezwaar uit tegen de wet. Hij was een van de 24 getuigen die waren uitgenodigd om over de wet te spreken, die in juni 2017 in werking trad.
Petersons veelbekeken Youtube-video's over dit onderwerp leidden tot kritiek van transgenderactivisten, vakbonden en academici. Zij beschuldigden hem ervan bij te dragen aan een klimaat van haat. Een openbare discussie gericht tegen Petersons uitspraken op de universiteitscampus in Toronto (oktober 2016) werd een paar dagen later gevolgd door een openbare steunbetuiging waar ook Peterson zelf het woord voerde; tegenstanders probeerden hem het spreken onmogelijk te maken en lieten het brandalarm afgaan, sommige medestanders maakten zich schuldig aan handtastelijkheden. Ongeveer een jaar later eisten enkele honderden academici binnen en buiten de Universiteit van Toronto Petersons ontslag, waar zijn universiteit geen gehoor aan gaf.
Jordan Peterson is a Canadian clinical psychologist, media personality, author, and a professor emeritus at the University of Toronto. He began to receive widespread attention as a public intellectual in the late 2010s for his views on cultural and political issues, often described as conservative.
In 2016, Peterson released a series of YouTube videos criticizing the Act to amend the Canadian Human Rights Act and the Criminal Code (Bill C-16), passed by the Parliament of Canada to introduce "gender identity and expression" as prohibited grounds for discrimination. Peterson argued that the bill would make the use of certain gender pronouns "compelled speech", and related this argument to a general critique of political correctness and identity politics. He received significant media coverage, attracting both support and criticism.
Peterson's lectures and conversations, propagated mainly through YouTube and podcasts, soon gathered millions of views. By 2018, he had put his clinical practice and teaching duties on hold, and published his second book: 12 Rules for Life: An Antidote to Chaos. Promoted with a world tour, it became a bestseller in several countries. That year, the conservative political commentator and columnist David Brooks described Peterson as "the most influential public intellectual in the Western world". Throughout 2019 and 2020, Peterson's work was obstructed by health problems in the aftermath of severe benzodiazepine withdrawal syndrome. In 2021, he published his third book, Beyond Order: 12 More Rules for Life, resigned from the University of Toronto, and returned to podcasting.
Titels in ons aanbod / Books in our store
Beyond Order: 12 More Rules for Life
Summary of 12 Rules for Life: An Antidote to Chaos by Jordan B. Peterson